หนี้นอกระบบ หนี้ที่เกิดจากการกู้ยืมเงินกันเองในระหว่างประชาชนโดยไม่ได้กู้ยืมเงินจากสถาบันการเงิน เนื่องจากเป็นวิธีการที่สะดวกและสามารถหาแหล่งเงินได้โดยง่าย ซึ่งต่างจากการกู้เงินจากสถาบันการเงินที่มีหลักเกณฑ์การกู้ที่ยุ่งยาก ซึ่งอัตราดอกเบี้ยเงินกู้นอกระบบจะอยู่ที่ร้อยละ 5-20 ต่อเดือน หรือคิดเป็นร้อยละ 60-240 ต่อปี ซึ่งหนี้นอกระบบนั้นน่ากลัวและอันตราย นอกจากจะโดนเอาเปรียบเสียเงิน อาจเสียบ้าน เสียที่ดิน เสียชื่อเสียง เจ็บตัวหรือแม้กระทั่งเสี่ยงชีวิต ไม่ควรเอาตัวไปยุ่งเกี่ยว การได้เงินมาเพื่อแก้ปัญหาในระยะสั้นแต่อาจต้องช้ำใจในระยะยาว
ดอกเบี้ยสูงมาก
ดอกเบี้ยที่สูงมากของหนี้นอกระบบ ที่มักได้ยินกันบ่อยๆว่า ร้อยละ 20 แต่รู้หรือไม่ว่า ร้อยละ 20 นั้นหมายถึงต่อ 1 เดือน หรือบางที่ ต่อ 15 วัน ดอกเบี้ยสามารถที่จะบานแซงหน้าเงินต้นไป 3-4 เท่า!ได้เลยทีเดียวดอกเบี้ยสูงขนาดนี้ นอกจากจะปลดหนี้ไม่ได้แล้ว หลายคนต้องไปกู้เพิ่มเพื่อมาจ่ายแค่ดอก เป็นทาสไปตลอดชีวิต
ดอกลอย
ดอกลอยสามารถเกิดจากที่ลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ทั้งหมดได้เต็มจำนวนในคราวเดียวกัน ซึ่งสามารถชำระได้แต่ดอกเบี้ยเท่านั้น ทำให้ปริมาณเงินที่ต้องจ่ายโดยรวมถูกทบเข้าทั้งต้นทั้งดอกจนยอดหนี้สูงขึ้น ภาระทางการเงินก็จะเพิ่มขึ้น และเมื่อทบเข้าไปยาวนานขึ้นเรื่อยๆ จากกู้ไม่กี่พันบาทอาจจะลอยไปเป็นหลักหมื่นหรือหลักแสนเมื่อลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้
ไม่มีการทำสัญญาชัดเจน
หนี้นอกระบบนั้นเป็นสิ่งที่ไม่ถูกกฎหมายแน่นอน บวกกับความต้องการเงินอย่างปัจจุบันทันด่วนนั้น ทำให้เกิดการทำสัญญาที่ไม่ชัดเจน การทำสัญญาเงินกู้นอกระบบไม่สามารถตรวจสอบได้ ไม่ค่อยมีการกำหนดระยะเวลาที่ชัดเจน และผู้กู้ก็ไม่สามารถต่อรองกับเจ้าหนี้ได้ด้วย มีเพียงแค่คำโฆษณาที่ชักจูงผู้คนเท่านั้น ผู้กู้ก็จะไม่ได้รับความคุ้มครองทางกฎหมายด้วย ในขณะที่การกู้ในระบบแม้จะใช้เอกสารและขั้นตอนมากกว่า (ซึ่งในปัจจุบันการกู้ในระบบมีขั้นตอนที่ง่ายและรวดเร็วขึ้นมาก) แต่มีความน่าเชื่อถือและสามารถสร้างความมั่นใจในการชำระหนี้ให้กับผู้กู้ได้มากกว่า
อาจพัวพันกับสิ่งผิดกฎหมาย
เรานั้นไม่มีทางรู้ว่าเจ้าหนี้นั้นเอาเงินมาจากที่ไหนในการปล่อยกู้ ซึ่งบางครั้งอาจมีแหล่งเงินมาการทำธุรกิจผิดกฎหมายในตลาดมืด หรือเป็นมาเฟียในที่ต่างๆ ซึ่งถ้าหากเข้าไปพัวพันกับสิ่งผิดกฎหมายเหล่านี้ ก็อาจจะยากที่ตำรวจหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐจะเข้ามาช่วยเหลือลูกหนี้ได้ทันท่วงที เพราะจะหาความโปร่งใสแบบสืบทราบเกี่ยวกับเครือข่ายกู้เงินนอกระบบได้ทันทีนั้นยาก
การทวงหนี้ที่แสนโหด
ทั้งแก๊งหมวกกันน็อค อาจใช้วิธียึดบัตรเครดิต บัตรประชาชน ในกรณีลูกหนี้ผิดนัดการจ่ายเงินมักจะมีการข่มขู่ คุกคาม หรือทำให้อาย หลายกรณีถึงขนาดมีการทำร้ายร่างกาย พยายามทำลายทรัพย์สิน ซึ่งเป็นการบั่นทอนอนาคตรวมถึงจิตใจของผู้กู้ไปด้วย