ตราสารหนี้ (Bond) ถือเป็นการลงทุนที่เราผู้ลงทุนเปรียบเสมือนกับเป็นเจ้าหนี้ เมื่อบริษัทเอกชนหรือรัฐบาลขนาดใหญ่ได้ยืมเงินของเราไปก็จะมีฐานะเป็นลูกหนี้ ซึ่งจะต้องจ่ายดอกเบี้ยอย่างสม่ำเสมอตามที่กำหนดหรือตกลงกันไว้ แถมยังต้องชำระเงินต้นคืนเมื่อครบกำหนดอายุตราสารหนี้อีกด้วย ซึ่งตราสารหนี้นั้นก็มีหลากหลายรูปแบบ ทั้งแบบระยะสั้น ระยะยาว ตัวอย่างเช่น พันธบัตรรัฐบาล ตั๋วเงินคงคลัง ตั๋วแลกเงิน ตั๋วสัญญาใช้เงิน หุ้นกู้บริษัทเอกชน เป็นต้น

สารบัญ

ตราสารหนี้ที่ออกโดยธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.)ตราสารหนี้ที่ออกโดยรัฐวิสาหกิจ Author: ผู้เชี่ยวชาญการเงินการลงทุน ซ่าอินไทย

ตราสารหนี้ที่ออกโดยองค์กรภาครัฐและรัฐวิสาหกิจ (BOT&SOE Bonds) หน่วยงานภาครัฐที่ออกตราสารหนี้ นอกจากกระทรวงการคลังแล้ว องค์กรภาครัฐและรัฐวิสาหกิจต่างๆก็สามารถระดมทุนด้วยการออกตราสารหนี้ได้ ได้แก่ ธนาคารแห่งประเทศไทย และรัฐวิสาหกิจต่าง ๆ เช่น การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค(PEA)การประปานครหลวง การเคหะแห่งชาติ ฯลฯ ซึ่งองค์กรผู้ออกจะมีหน้าที่และภาระในการชำระดอกเบี้ยและเงินต้นตามที่กำหนดไว้ พันธบัตรรัฐวิสาหกิจบางแห่งอาจได้รับการค้ำประกันการชำระเงินต้นและดอกเบี้ยจากรัฐบาลเพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือ และช่วยให้รัฐวิสาหกิจนั้นสามารถระดมทุนได้ในอัตราที่ต่ำลง

ตราสารหนี้ที่ออกโดยธนาคารแห่งประเทศไทย(ธปท.)

ธนาคารแห่งประเทศไทยออกพันธบัตรเพื่อดูดซับสภาพคล่องในระบบการเงินให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม โดยจะประกาศตารางการประมูลพันธบัตรล่วงหน้าทุกเดือนผ่านทางเว็บไซต์ของธนาคารแห่งประเทศไทยโดยความถี่ในการประมูลพันธบัตรแต่ละรุ่นจะขึ้นอยู่กับประเภทและอายุของพันธบัตร

1. พันธบัตรธนาคารแห่งประเทศไทยระยะสั้น(Central Bank Bill) เป็นตราสารหนี้ระยะสั้นที่ออกโดยธนาคารแห่งประเทศไทย มีอายุไม่เกิน 12 เดือน ปัจจุบันที่มีการออกประมูลเป็นประจำคือพันธบัตรธปท. อายุประมาณ 14วัน, 1 เดือน,3 เดือน , 6 เดือนและ 1ปี

พันธบัตรธนาคารแห่งประเทศไทยระยะสั้น เป็นตราสารประเภทไม่จ่ายดอกเบี้ยเป็นงวด(Zero coupon bond) เช่นเดียวกับตั๋วเงินคลัง(Treasury Bill)***

2. พันธบัตรธนาคารแห่งประเทศไทยระยะยาว(Bank of Thailand Bond) เป็นตราสารหนี้ระยะยาวที่ออกโดยธนาคารแห่งประเทศไทยมีอายุตั้งแต่ 1 ปีขึ้นไป โดยในปัจจุบันระยะเวลาของพันธบัตรในการออกสูงสุดอยู่ที่3 ปี มีการจ่ายดอกเบี้ยแบบอัตราดอกเบี้ยคงที่ (Fixed rate) และอัตราดอกเบี้ยลอยตัว (Floating rate) กำหนดชำระทุก 6 เดือน และชำระคืนเงินต้นครั้งเดียว ณ วันไถ่ถอน ปัจจุบันตราสารหนี้ (ทั้งระยะสั้นและระยะยาว) ที่ออกโดยธนาคารแห่งประเทศไทยมีสัดส่วนมากเป็นอันดับสองในตลาดตราสารหนี้ รองจากตราสารหนี้ที่ออกโดยกระทรวงการคลัง

ตราสารหนี้ที่ออกโดยรัฐวิสาหกิจ

ตราสารหนี้ที่ออกโดยรัฐวิสาหกิจ ส่วนใหญ่จะมีอายุตั้งแต่ 1 ปีขึ้นไป โดยในปัจจุบันระยะเวลาสูงสุดที่ออกขายคือ 25 ปีจ่ายดอกเบี้ยแบบอัตราดอกเบี้ยคงที่ (Fixed rate) ปัจจุบัน พันธบัตรรัฐวิสาหกิจส่วนใหญ่ มีลักษณะทั่วไปเหมือนกับพันธบัตรรัฐบาลอัตราดอกเบี้ยคงที่ ปัจจุบันพันธบัตรรัฐวิสาหกิจแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ

1.พันธบัตรรัฐวิสาหกิจที่ค้ำประกันโดยกระทรวงการคลัง มีสัดส่วนประมาณ 75% ของพันธบัตรรัฐวิสาหกิจทั้งหมด ได้แก่พันธบัตรที่ออกโดย ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร(ธ.ก.ส.) องค์กรขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.)การรถไฟแห่งประเทศไทย

2.พันธบัตรรัฐวิสาหกิจที่ไม่ได้ค้ำประกันโดยกระทรวงการคลัง มีสัดส่วนประมาณ 25% ของพันธบัตรรัฐวิสาหกิจทั้งหมด ได้แก่ พันธบัตรที่ออกโดย การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.)การไฟฟ้านครหลวง (กฟน.)การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) บรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย (บตท.)