ตราสารทุน (Equity Instruments) เป็นตราสารที่กิจการออกให้แก่ผู้ถือ (Holder) เพื่อระดมเงินทุน และนำเงินที่ระได้ไปใช้ในกิจกรรมต่างๆของกิจการ โดยผู้ถือตราสารทุนจะมีฐานะเป็น “เจ้าของกิจการ” กลายเป็นผู้มีส่วนได้เสียหรือมีสิทธิในทรัพย์สินและรายได้ของกิจการ และมีโอกาสจะได้รับผลตอบแทนเป็นเงินปันผล (Dividend) อย่างไรก็ตาม ไม่ได้มีข้อผูกพันว่ากิจการที่ออกตราสารทุนจะต้องจ่ายเงินปันผลเสมอไป ทั้งนี้ การตัดสินใจจ่ายเงินปันผลจะขึ้นอยู่กับผลกำไรและข้อตกลงของธุรกิจนั้นๆ หากได้รับผลตอบแทนเป็นเงินปันผล จะต้องเสียภาษีในอัตราร้อยละ 10 แต่ไม่ต้องเสียภาษีในกรณีส่วนต่างของราคา หากมีการขายได้ในราคาที่สูงกว่าราคาซื้อ
นักลงทุนสามารถซื้อขายตราสารทุนได้ในตลาดหลักทรัพย์ 2 แห่ง ขึ้นอยู่กับบริษัทจดทะเบียนเลือกเข้ามาระดมทุนและจดทะเบียนซื้อขายในตลาดใด
– ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (The Stock Exchange of Thailand – SET)
– ตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ (Market for Alternative Investment – mai)
(สามารถทำความเข้าใจความแตกต่างของทั้ง 2 ตลาดหลักทรัพย์ได้ที่บทความ ทำความรู้จัก SET และ mai เพื่อการลงทุนในหุ้น )
ประเภทตราสารทุน ประกอบด้วย
หุ้นสามัญ (Common Stock) เป็นตราสารประเภทหุ้นทุน ซึ่งออกโดยบริษัทมหาชนจำกัดที่ต้องการระดมเงินทุนจากประชาชน โดยผู้ถือหุ้นสามัญจะมีสิทธิร่วมเป็นเจ้าของบริษัท มีสิทธิในการออกเสียงลงมติในที่ประชุมผู้ถือหุ้นตามสัดส่วนของหุ้นที่ถือครองอยู่
หุ้นบุริมสิทธิ (Preferred Stock) เป็นตราสารประเภทหุ้นทุนที่ผู้ถือมีส่วนร่วมเป็นเจ้าของกิจการเช่นเดียวกับหุ้นสามัญ มีข้อแตกต่างจากหุ้นสามัญคือ ผู้ถือหุ้นบุริมสิทธิจะได้รับสิทธิในการชำระคืนเงินทุนก่อนผู้ถือหุ้นสามัญในกรณีที่บริษัทเลิกกิจการ
ใบสำคัญแสดงสิทธิ หรือวอแรนท์ (Warrant) เป็นตราสารที่ให้สิทธิแก่ผู้ถือในการซื้อหลักทรัพย์ที่ใบสำคัญแสดงสิทธินั้นอ้างอิงอยู่ (Underlying Asset) ตามราคาใช้สิทธิ ( Exercise Price) จำนวนที่ให้ใช้สิทธิ (นิยมใช้เป็นอัตราส่วน) และภายในระยะเวลาที่กำหนดไว้ล่วงหน้า
หน่วยลงทุน (Unit Trust) หลักทรัพย์ที่ออกขายโดยบริษัทจัดการลงทุนเพื่อระดมเงินเข้ากองทุนรวมที่จัดตั้งขึ้น แล้วจัดสรรเงินในกองทุนนั้นลงทุนในตลาดการเงินตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ในหนังสือชี้ชวน ผู้ถือหน่วยลงทุนมีฐานะร่วมเป็นเจ้าของกองทุนนั้น ๆ และมีสิทธิได้รับเงินปันผลตอบแทนจากผลกำไรที่เกิดขึ้น
ใบแสดงสิทธิในผลประโยชน์ที่เกิดจากหลักทรัพย์อ้างอิงไทย หรือ เอ็นวีดีอาร์ (Non – Voting Depositary Receipt : NVDR) เป็นตราสารที่ออกโดยบริษัท ไทยเอ็นวีดีอาร์ จำกัด มีสถานะเป็นหลักทรัพย์จดทะเบียนโดยอัตโนมัติ ( Automatic List) และมีหลักทรัพย์อ้างอิง ( Underlying Asset ) เป็นหุ้นสามัญ หุ้นบุริมสิทธิ ใบสำคัญแสดงสิทธิ หรือใบสำคัญแสดงสิทธิในการซื้อหุ้นเพิ่มทุนที่โอนสิทธิได้ที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯ
ใบแสดงสิทธิในผลประโยชน์ที่เกิดจากหลักทรัพย์อ้างอิง (Depository Receipt : DR) เป็นตราสารที่ออกและเสนอขายโดยบริษัท สยามดีอาร์ จำกัด เป็นหลักทรัพย์ที่ให้สิทธิอ้างอิงอาจเป็นได้ทั้งหุ้นสามัญ หุ้นกู้ หุ้นกู้แปลงสภาพ ผู้ลงทุนที่ถือ DR จะได้รับสิทธิประโยชน์ต่างๆ เช่นเดียวกับผู้ถือหุ้นของบริษัทจดทะเบียนทุกประการ
การลงทุนนั้นมีความเสี่ยง แต่การไม่ลงทุนก็มีความเสี่ยงเช่นกัน การลงทุนมีความเสี่ยงแต่ก็ยังมีโอกาสได้ผลตอบแทนที่ดีกลับคืนมา แต่การไม่ลงทุนเก็บเงินเอาไว้เฉยๆ ค่าเงินจะถูกกัดกร่อนลงไปทุนปีจากอัตราเงินเฟ้อ
ตลาดการเงินสร้างทางเลือกในการลงทุนมากมายให้กับผู้ออม หรือผู้ลงทุน ดังนั้น ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับรูปแบบและลักษณะต่างๆ ของทางเลือกใน การลงทุน จะช่วยให้ผู้ลงทุนสามารถเลือกทางเลือกในการลงทุนที่เหมาะสมกับความเสี่ยง และผลตอบแทนที่ต้องการได้โดยตลาดตราสารทุนเป็นตลาดหนึ่งที่มีบทบาทสำคัญในฐานะ ตลาดการเงิน ทำหน้าที่เป็นแหล่งระดมทุนและลงทุนของระบบเศรษฐกิจของประเทศ ทำให้ ประเทศสามารถจัดสรรทรัพยากรทางการเงินไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
Author: ผู้เชี่ยวชาญการเงินการลงทุน ซ่าอินไทย
ติดตามข่าวสารการเงินการลงทุนทุกรูปแบบได้ที่นี่
